High Fidelity: denk altijd aan je publiek
Ergens in ons huis ligt het boek High Fidelity van de Engelse schrijver Nick Hornby. Het is een van mijn lievelingsboeken allertijden en soms lees ik er een paar zinnetjes in. Ik kan niet zo goed uitleggen hoe het werkt, maar die passages maken het leven wat lichter, gezelliger. Als een goede serie, je komt weer eens op een andere gedachte. High Fidelity, prima verfilmd trouwens met John Cusack in de hoofdrol, gaat over de dertiger die het qua vriendin en baan allemaal niet weet. Het is een bekend thema in boeken en films, maar dan heel goed uitgewerkt door Hornby. Het leerzame aan het boek is dat vorm en inhoud heel handig met elkaar verweven zijn; daardoor blijft het licht. Zo maakt de schrijver heel veel gebruik van lijstjes; de vijf favoriete banen, lievelingsfilms of vriendinnen allertijden. Dat lijkt misschien een beetje plat want qua content wordt je daarmee doodgegooid tegenwoordig (let wel: High Fidelity is uit 1995), maar als je een laagdrempelige vorm combineert met een beetje diepgang dan krijg je mensen aan het lezen. Zo zit er in het boek een Top 5 van lievelingsbanen met daarin op 1: Journalist worden bij een muziekblad van 1976-1979. ‘Je ontmoet de Clash, Sex Pistols en krijgt massa’s goede platen, ook dat nog’. Ook in zijn lijstjes blijft hoofdpersoon Rob een dromer want hij zet er allemaal banen in het verleden op waarna zijn vriendin constateert, ook omdat hij niet echt zin heeft om moeite te doen voor baan 1 tot en met 4: ‘Op vijf staat eigenaar van een muziekwinkel en dus heb je eigenlijk heel leuk werk’. Henk & Pieter Niet zo lang geleden ontstond er op twitter – heel vreemd – een discussie. Henk Spaan zei eerlijk dat hij de voetbalanalyses van Pieter Zwart heel erg lastig vond om te lezen. Hij wilde graag, maar haakte altijd af na een paar zinnen. Jullie moeten weten dat Zwart altijd tactische verhalen schrijft over voetbal. Henks argument was dat je als journalist altijd maar 20 procent van je kennis moet doorgeven, in de rest is niemand geïnteresseerd. Zelf maakt hij al jaren korte stukjes waarin hij voetballers cijfers geeft. Het deed me denken aan de oude hoofdredacteur van Nieuwe Revu die wel eens tegen mij zei: het geheim van Revu is dat je ingewikkelde dingen makkelijk opschrijft en gemakkelijke dingen ingewikkeld. Dus je maakt een Top 9 van redenen dat Poetin Oekraïne platbombardeert en gaat op zoek naar de diepe drijfveren van volkszanger Mart Hoogkamer (die van het zwemmen in Bacardi Lemon). Waar het omgaat, is dat je altijd aan je publiek denkt. Pieter weet dat er een groep (VI Pro-) lezers is die van soortgelijke verhalen houdt. Maar als je een wat grote publiek wil bereiken, schrijf je hetzelfde op, maar maak je het iets lichter. Dan kom je inderdaad uit bij de ‘de zes tactische fouten van Guardiola’. Helemaal niet erg om ingewikkelde dingen onbegrijpelijk op te schrijven, maar vergeet nooit jouw publiek. Als jij het als een leuke uitdaging ziet om iets ongrijpbaars helder uit te leggen zodat mensen er zelf mee aan de slag kunnen dan is een Top 5,8 of 9 een prima stijlmiddel. Maar ja, zes redenen waarom een Top 5 een prima stijlmiddel is, leek me dan weer teveel gedoe. |