Hoe zal de podcastmarkt zich gaan ontwikkelen? Zullen de grote mediabedrijven er een massamarkt van maken of blijft het bij de romantische zolderkamersfeer die er nu omheen hangt? Zal wel weer het eerste zijn, zou Jeroen van Merwijk zeggen.

Op de een of andere manier zit ik altijd om een uur of 12 op zondag in de auto en dan staat altijd Radio 538 op. Er is dan een spelletje waarbij ‘Berrie uit Eindhoven’ probeert om een bepaald product van Marktplaats te kopen voor de helft van de prijs. Dat spelletje is op zich nog wel vermakelijk, maar ik verbaas me altijd over het niveau van die deejays die niet in staat zijn om een fatsoenlijk gesprek met hun luisteraars te voeren. Dan belt er een hele aardige vrouw ergens vandaan, echt een fan van de show, en dan wordt elke zin die ze uitspreek beantwoordt met niveauloze flauwiteiten over niks. Nooit eens even doorvragen over iemands werk of leven.

Podcast over media
Na een middagje Langs de Lijn met goede, kritische vragenstellers en analisten zoals Henry Schut en Hugo Borst ga ik om een uur of 18 koken met de ‘Podcast over media’ op mijn oor. Te gast is Marcel van Roosmalen die een uur lang messcherpe vragen op Ernst-Jan en Alexander afvuurt (die trouwens gewoon antwoord geven). Tegen Ernst-Jan: ,,Jij hebt een boek geschreven met lege vellen, waarom?’’ Tegen Alexander: ,,Waarom kan ik op Blendle geen artikel meer uitzoeken?’’ en ‘Ik word altijd zenuwachtig van jou omdat alles altijd wordt als jij op tv bent’ en ‘Ik keek dat programma met Jort Kelder en jou, erg gelachen hoe slecht het was.’’

Puntgave analyse
In de show heeft Klöpping trouwens een puntgave analyse die me deed denken aan de radioshow op 538 waaraan ik me zo aan erger. Hij vertelde dat hij even door de Top 100 van bestgeluisterde podcasts ging en dat daar zoveel rommel tussenstond zoals ‘Man, man, man, de podcast’ waarbij ze zich volgens hem bedienen van niveauloze poep- en scheethumor. In zijn ogen beginnen podcasts steeds meer te lijken op geformatteerde radioprogramma’s en de reden dat podcasts floreren is juist omdat zomaar twee jongen of meiden die toevallig ergens iets van afweten een leuk programma maken dat door veel mensen wordt gevonden.

Wetten van het massamedium
Van Roosmalen moest zijn uber halen (deel 2 mannen, snel), maar het is interessant om die gedachte af te maken. Klöpping doelt erop dat de wetten van het massamedium steeds meer worden toegepast doordat bestaande deejays op podcasts een beetje ‘radio gaan maken’ op de manier die al bestond. Dat radiomakers technisch een perfecte ‘show’ kunnen maken, dat het aantal views groeit en dat podcast dus vanzelf een massamedium worden waar het veel meer gaat om de populairste zijn en niet de beste.
It’s the niche, je weet toch
Toch onderschat zelfs hij de mate waarin media veranderd zijn door de komst van internet, denk ik. Massamedia zijn echt aan het afbrokkelen nu en dat is niet meer terug te buigen. Wij consumenten trokken het jarenlang nog wel dat er een taart werd doorgegeven in een tv-programma of dat deejays hun publiek als oud vuil behandelen omdat er geen alternatieven waren. Maar nu zeggen we: ik wil alles weten van de geschiedenis van Nederland en daarvoor heb ik mijn eigen podcast, journalisten en documentaires.

De analyse van de positieve kant
Ik hou zelf van voetbal en media en dus staan er op mijn lijstje nichetitels als: Podcast over media, De Krokante Leesmap, Voetbal International (podcast over Koeman, leuk), FC Afkicken, Langs de Lijn en Medialogica. Die fundamenten van de nieuwe mediawerkelijkheid zijn sterker dan grote bazen die proberen om de niche om te buigen in massa omdat ze van dat spel de regels kennen. Dat weet Alexander heel goed want het was Derk Sauer die deze analyse maakte terwijl Paul Römer in dezelfde podcast niet veel verder kwam dan: we zijn met Talpa waar de mediaconsument is (of zoiets). Maar goed, dat is de positieve versie.

De analyse van de negatieve kant
Toch nog even een kleine ‘maar’ en dat heeft iets te maken met dat boek van die verstandige mediaprofessor Anita Elberse. Zij gaat – avant la lettre – in tegen de theorie van Derk Sauer door te stellen dat de wetten van de massamedia ook gelden op internet. Niet de kleine, leuke boeken of cd’s hebben een plek in de sector, maar het gaat altijd om massa. Zij vergeleek de verkoopcijfers van ‘het kleine, niet-commerciële’ zoals boeken van onbekende schrijvers, plaatjes van lokale artiesten en Kijkhuisfilms met de cijfers van bestsellers, tophits en grote Hollywoodfilms en constateerde dat de verschillen in verkoop alleen maar groter worden. Dus als je die theorie zou doortrekken naar de radiowereld dan zullen grote mediapartijen als de NPO, Talpa en RTL zich ontfermen over de podcastwereld en commerciële formats introducren, de bestaande makers in CAO’s duwen en Top 100’s omarmen. Of niet?

Conclusie
Vlak voordat ik dit stukje op mijn miniblogje met tien lezers plaatste, zag ik dat de show met Van Roosmalen op 2 stond. Hup Alexander en hup alle andere makers die op zolderkamertjes praten over hun niche. Maak die gasten gek!