Natuurlijk zijn YouTubers grappig, maar wat verklaart nu hun grote succes? Dat ze kunnen spelen met de klassieke functies van media: informeren, entertainen en reclame maken. Check maar eens het verzamelde werk van FC Afkicken, de podcast ‘De stemming van Vullings en Van der Wulp’ en het succesverhaal van home made magazine.
Als veertiger kan ik niet altijd de revolutie van YouTubers perfect duiden. Ik weet alleen dat mijn tienerkinderen er de hele dag naar kijken dus er moet wel ‘iets’ inzitten. Bovendien spreek ik regelmatig met Bas van Teylingen die mij altijd goed kan uitleggen dat YouTubers perfect snappen wat hun publiek is.
Totdat ik in het weekend nog even door mijn verhaal zat te kijken dat ik had gemaakt voor een ander medium. Ik sprak daarin een hoogleraar communicatiewetenschap, iemand die verstand heeft van de manier waarop je jongeren bereikt in de media. Geen rommelaar, maar echt iemand die lang gestudeerd heeft, jullie lezen het misschien nog wel. Zij vertelde mij dat YouTubers zo bijzonder zijn in de mediahistorie omdat ze drie functies tegelijk combineren;entertainment, reclame én informatie.
De mannen van FC Afkicken
Toen ik in de middag de badkamer ging schoonmaken, keek en luisterde ik naar de mannen van FC Afkicken. Zij hadden een dag daarvoor verslag gedaan van de beslissing van de KNVB wie er in dit door corona afgesloten seizoen zou degraderen, eventueel promoveren en Europees zou spelen. Overal op twitter las ik goede verhalen over die uitzending en ik vroeg aan FC Afkicken-host Neal Petersen of er een linkje was naar die live-uitzending, dat was er. Wat je daar te zien kreeg was echt bijzonder. Neal met een microfoon in de kleedkamerstudio van FC Afkicken die een lijntje had met de call tussen de clubs, zijn voetbalvriend en collega Bruce op de bank en een voortdurende Skype-lijn naar relevante mensen in het land zoals de watchter van SC Cambuur. Meer dan drie uur maakten de mannen er een mooie uitzending van waarbij ze verbaasd verslag deden van de onkunde bij de KNVB. Jullie moeten het echt eens terugkijken want het is om allerlei redenen media-historie. Dat Neal met de baas van ADO denkt te bellen en het nummer van Jensen-bankzitter André Pronk heeft gekregen van zijn vrienden. Of dat hij zegt dat hij zijn schoonouders heeft gebeld dat hij wat later komt en dat de twee mannen de clubs doornemen van de amateurclubs waar ze tegen spelen. Totaal nieuw; persoonlijk en informatief. Totaal vrienden in een kleedkamer die lullen over voetbal. Echt tof.
Vullings en Van der Wulp
Als ik dat allemaal zo’n beetje beluisterd hebt, moet ik nog een wc’tje schoonmaken en dus klik ik op de wekelijkse podcast van Joost Vullings en Xander van der Wulp. De twee mannen praten me in een vermakelijk half uurtje wekelijks bij over de politiek. Dat doen ze door heel veel te vertellen over de processen: waarom was Hugo de Jonge er deze keer niet bij in de persconferentie en wat zijn de overwegingen van Rutte bij de beslissingen die hij neemt? De twee mannen kennen elkaar een tijdje en de sfeer tussen hen is prettig ontspannen. Xander zegt dan zoiets als: jij lacht dat dan weg met een grapje zeker? Of Joost tegen Xander: jij zei ook wel van die strakke kaaklijnen willen hebben als Hugo de Jonge. Informatief en entertainend.
’s Avonds heb ik via dinges….ehh Zoom een afspraak met mijn oude vrienden en een van die gasten vertelt over een oude dorpsgenoot die een bedrijf heeft waarmee je zelf magazines kan maken. Mede doordat er nu veel thuisonderwijs is/was, loopt dat als een tierelier want kinderen vinden het geweldig om zelf hoofdredacteur te zijn en onderwerpen uit te diepen; er is zelfs een item op het Jeugdjournaal aan gewijd waar bij twee kinderen zo’n magazine hadden gemaakt over de Tweede Wereldoorlog.
Terug naar de schooltijd
De combinatie van informeren en entertainen is dus goud waard en een ontwikkeling die je zeker niet moet onderschatten. Het doet me denken aan mijn schooltijd waarin die twee functies nog zo angstvallig gescheiden waren waardoor huiswerk maken, boeken lezen of naar leraren luisteren altijd voelde als strafwerk. Wat had het geweldig geweest als je destijds een YouTube serie had in het thema ‘oorlog in de literatuur’ waarbij Ronald Giphart en zijn vriend Bert Natter dat samen bespraken. Ik zou zeker kijken.
Oh ja, informeren en entertainen dus, maar er was toch nóg een functie? Reclame maken. Ik kan me voorstellen dat het combineren van die twee functies zoveel fans oplevert dat het reclame maken vanzelf gaat. Als de mannen van FC Afkicken een trainingsjack aanhadden van Quick zou ik dat zeker kopen. Sterker nog, Joost en Xander hebben al een paar keer het Haagse kappertje bezocht in de buurt van het Binnenhof waar Xander altijd heengaat. Als we straks weer wat meer mogen dan ga ik eerst even langs mijn ouders in Voorschoten, wandel via de bibliotheek, het ouderlijk huis van een van mijn goede vrienden en mijn verdwenen voetbalclub naar het station. Daar pak ik de trein naar Den Haag en loop op mijn gemakkie naar het kappertje van Xander en van veel politici; hij zal het wel heel druk hebben.