Aartjan van Erkel schreef twee zeer populaire managementboeken. Wat bewoog hem om zijn baan bij de Belastingdienst op te zeggen en voor zichzelf te beginnen?
Schrijver Aartjan van Erkel trok het idee van loondienst niet: ‘Ik vond dat ze naar mij moesten luisteren’
Begin jaren negentig studeerde Van Erkel Algemene letteren in Utrecht. ‘Ik wilde vooral het praktische gebruik van teksten bestuderen, zoals: wat zet ik in een brochure zodat mensen hun gedrag aanpassen? Verder vond ik het leuk om met taal bezig te zijn.’
Viel het je mee?
‘Qua mentaliteit zit ik tussen de universiteit en het hbo in. Ik ben te ongeduldig voor wetenschap en hou meer van het geven van praktische tips. Interessant waren de lessen van Carel Jansen, de bekende professor in toegepaste taalkunde die onderzoek deed naar softwarehandleidingen. Ik kon me wel identificeren met die superongeduldige consumenten die je duidelijk en kort moet uitleggen hoe ze uit de problemen komen.’
Wat ben je na je studie gaan doen?
‘Ik heb een half jaar in loondienst bij de Belastingdienst gewerkt op een afdeling voor instructieve teksten. We hadden een mooi clubje dat uitlegde hoe mensen een belastingformulier moeten invullen. Inhoudelijk leuk werk, maar ik trok die loondienst gewoon niet. Ik vond dat ze naar mij moesten luisteren, maar dat deden ze natuurlijk niet. Ik trek de consensuscultuur in Nederland niet, vind het véél leuker als ik – goed onderbouwd – zeg wat mensen moeten gaan doen. Daarom ben ik ook ondernemer geworden natuurlijk.’
Die vaste baan hield je vast niet lang vol.
‘Na een half jaar ben ik daar weggegaan en aan de slag gegaan als freelance vertaler. Eerst was ik technisch schrijver en daarna voor websites. Ik pakte alles aan wat er voorbijkwam en werkte tien jaar voor iedereen die me wilde betalen.’
Vond je het leuk werk?
‘Eerst wel, maar op het einde niet meer. Wat vooral tegenviel, was dat ze wéér niet luisterden. Dan had je een mooie tekst gemaakt en dan ging een opdrachtgever dat doodleuk even veranderen. Op een dag ben ik begonnen met Schrijvenvoorinternet.nl, waar ik blogde over dit onderwerp en na een tijdje had ik aardig wat bezoekers. Later ging ik daarover ook voor Frankwatching schrijven, en toen ging het hard. Opeens zeiden ze allemaal: jij bent toch die schrijver voor internet? Als allrounder ben je altijd een van de velen, maar als specialist ben je een adresje dat iedereen graag wil hebben. En het werkt goed als mensen meer geld verdienen door jouw advies. Ik hielp klanten dus om meer geld te verdienen.’
Hoe konden klanten geld verdienen met jouw tips?
‘Ik koppelde sociaal-psychologisch onderzoek aan de manier waarop mensen aankoopbeslissingen nemen. Deze kennis vertaalde ik in een manier van schrijven die werkt op internet. Ik focuste steeds meer op de vraag: wat zet je op een site zodat je meer gaat verkopen?’
Moest je niet flink buiten je comfortzone gaan? Want je schreef altijd verhalen voor bedrijven en nu moest je ook lezingen geven.
‘Natuurlijk, ik ben hartstikke introvert. Op de universiteit onttrok ik me altijd aan het geven van presentaties. Maar ik kreeg allerlei aanvragen voor workshops en toen ben ik het gewoon gaan proberen. Bij Pieter Frijters, de spreekgoeroe uit Waddinxveen, volgde ik twee dagen een training. Het was een bevrijding! Ik vond het allemaal heel eng totdat ik dacht: je kunt niet enthousiast én zenuwachtig zijn, dus moet ik op het eerste focussen.’
Wie is Aartjan van Erkel?
1989 – 1995: Algemene letteren, taalbeheersing, Universiteit Utrecht
2007 – 2010: Copywriter website Ditzo
2010 – 2012: Online conversie copywriter Booking.com
2007 – heden: Blogger Schrijvenvoorinternet.nl
2011: Auteur Verleiden op internet
2016: Auteur Maak ze gek! (best verkochte managementboek 2016)
In 2011 schreef je je eerste boek, Verleiden op internet. Ging dat je makkelijk af?
‘Het voordeel was dat ik al jaren aan het bloggen was. Ik vind dat je moet entertainen als schrijver, er worden echt heel veel saaie businessboeken geschreven in Nederland.’
Ben je daarna steeds meer getransformeerd van schrijver tot marketingadviseur?
‘Er moest een businessmodel komen zonder mijn aanwezigheid, want dan kun je opschalen. Ik werkte echter voor de corporate wereld en daar willen bedrijven liever maatwerk. Toen ben ik geswitcht naar het mkb. Ik kom bovendien uit een ondernemersfamilie – mijn ouders hadden een doe-het-zelfzaak – dus ik had daar wel iets mee.’
Dan moest je wel anders gaan werken, want het grote geld zit in het bedrijfsleven.
‘Klopt, ik ben veel aan e-mailmarketing gaan doen, nieuwsbrieven bijvoorbeeld. Ik heb een maillijst van 35.000 ondernemers die elke week een tip krijgen, en daar komen mijn klanten uit. Ik doe ze niet elke week een aanbod, want dat zouden ze als spam ervaren, maar 80 procent van mijn berichten is om een relatie op te bouwen en in 20 procent van de gevallen verkoop ik iets. Ik bouw eerst een goede relatie met mijn achterban op en daarna verkoop ik. Dat adviseer ik ook altijd.’
Heb je nooit overwogen om er écht een bedrijf met een kantoor en kerstpakketten van te maken?
‘Nee, want leidinggeven is niet wat ik leuk vind. Ik werk nu met de beste WordPress-bouwer, beste socialmedia-expert en de twee beste PA’s. Ik betaal die mensen goed, we zijn echt een team. We doen allemaal precies waar we goed in zijn.’