In de trein richting Breda verdiep ik me in het leven van Toon van Driel, de tekenaar van FC Knudde die te gast is in onze podcast FC Mediacircus.  Ik lees dat hij ergens in de jaren zeventig de rechten verkocht van FC Knudde aan een uitgever die hem in ruil daarvoor een stabiel inkomen betaalde. Pas na een jaar of 25 en veel gedoe kreeg hij de rechten terug.

Quasi-stabiliteit
Het is de klassieke worsteling van de kunstenaar versus de zakelijke wereld. Creatieve mensen verlangen nog wel eens naar de quasi-stabiliteit van mensen met normale banen. Ze zien hoe ‘de anderen’ grote huizen kopen, vakanties naar verre buitenlanden boeken en een ogenschijnlijk relaxed leven leiden. De ruil die artiesten vaak maken met uitgevers en managers is dat zij werk doen dat de kunstenaars zelf niet beheersen; interviews regelen, spullen verkopen, afspraken maken. Doordat tekenaars en andere artiesten willen focussen op hun werk overschatten ze dat andere werk wat eigenlijk allemaal best meevalt, het is gewoon regelwerk in de categorie ‘kinderen naar school brengen’ en ‘lidmaatschap van de tennis’ betalen. Niet te vergelijken met mensen laten lachen of op andere gedachtes brengen.


Als makers morgen een deal maken met een klassieke uitgever dan zal van de 20 euro die het boek kost zeker 16 euro naar anderen gaan. De boekhandel krijgt 8 euro voor het reserveren van een tafeltje, de uitgever 8 euro voor het tevergeefs bellen van Jinek. Dat is zo geregeld omdat….het nu eenmaal zo geregeld is. Het heeft niets met de werkelijke verhoudingen te maken, maar vooral met de angst van artiesten voor alles wat ze afkopen met die 16 euro; dingetjes regelen. En het is vaak nergens voor nodig. Natuurlijk hebben uitgevers en managers een belangrijke functie; ze bewaken de kwaliteit, zorgen voor de distributie en regelen veel dingen, maar ze vragen daar wel teveel geld voor. Vaak. Dat komt doordat ze – zo ging dat vroeger – een poortwachterfunctie hebben; ze bemiddelen tussen artiest en publiek. Dat laatste is gelukkig steeds minder vaak nodig en daarmee zouden ook de kosten omlaag kunnen. 


Het is altijd verstandig om direct contact te hebben met je publiek. Dat je de regie voert over wat je maakt en hoe dat jouw publiek bereikt. Natuurlijk kun je best een manager, uitgever of websitebouwer inschakelen, maar jij blijft altijd eigenaar van wat je maakt dus je betaalt hen gewoon een uurtarief. Zo’n soort verhaal heb ik wel eens eerder verteld in een blog en een bekende comedian zei tegen me: dat is precies waar ik mee bezig ben. Hij was druk met het maken van podcasts om een publiek op te bouwen en wilde ook meer regie over zijn voorstellingen. Niet langer wilde hij afhankelijk zijn van mensen die de baas zijn van talkshowtafels. Jouw fans zijn van jou en niet ook een beetje van RTL, Netflix, Meta of uitgevers aan de gracht.

Komt ie weer met zijn bierviltje
Hoe je dat doet? Gewoon op het bierviltje zetten wat je de mensen komt brengen, een manier bedenken om een publiek op te bouwen in combinatie met een nieuwsbrief en dan een verdienmodel optuigen. Dus, beste gezellige Toon als je dit leest; wandel naar je lokale kroeg, pak daar een bierviltje en schrijf op:
Groenrode draad: mensen aan het lachen maken
Medium: Nieuwsbrieven, een website en een YouTube kanaal met leuke strips en video’s
Businessmodel: Kalenders, boeken, pretparken.