Kleedkamer 4

juli 17, 2022

Schrijf net zoals Henny Vrienten

Kort na de dood van Henny Vrienten was er veel aandacht voor zijn oude interviews. Vrienten had vaak goede en originele teksten in de media dus dan blijft er altijd wel iets hangen. Wat opviel, was dat hij zichzelf altijd een beroepsliedjesschrijver noemde. Hij schreef niet alleen voor zichzelf veel nummers, maar deed dat ook voor anderen aan de lopende band.

Vrienten was echt een jongen van the road. Ik hou altijd van figuren die niet zo ingewikkeld doen, die niet de kunstenaar gaan uithangen en Vrienten was zo iemand. Hij schreef bijvoorbeeld een hele lange tijd in zijn loopbaan allerlei smartlappen in de categorie ‘waar ben je heen? Ik ben zo alleen’. Hij had verder niets met dat genre, maar gaf een simpel antwoord toen de interviewer vroeg waarom hij dat eigenlijk deed. ‘Ik had gewoon monden te voeden’.

Aanwinst
Toen hij als dertiger werd gevraagd om bij Doe Maar te gaan, schreef hij drie liedjes in een middag. Dat deed hij om zijn ballen te laten zien…om te bewijzen aan Ernst Janz dat hij een aanwinst was voor band.

Ingewikkeld
Schrijvers en andere kunstenaars willen nog wel eens ingewikkeld doen over het creatieve proces. Zeven tafels op een rij en elke tafel een ander pennetje waarmee ze hun artistieke werken aan de wereld openbaren. Je moet ervoor openstaan, maar dan komen die mooie zinnetjes via God binnen. Dat werk. Het paradoxale is dat je voor creatieve dingen juist veel beperkingen nodig hebt en het mooie is dat je die zelf kan opleggen zodat het allemaal iets soepeler loopt. Jullie als makers moeten natuurlijk ook steeds weer nieuwe dingen bedenken. Want je kan wel een bierviltje hebben, maar dat schrijven, video’s of podcasts bedenken gaat niet vanzelf.

Vast tijdstip
Stel bijvoorbeeld dat je elke dag een blog tikt met tips om te solliciteren. Dan kan het je enorm helpen om elke dag een periode te blokken waarin je echt gaat schrijven. Ikzelf schrijf bijvoorbeeld altijd van 6 tot 7 uur ’s ochtends. Om 7 uur moet ik de tafel dekken dus dan is echt mijn tijd op. Het maakt me niet uit wat er staat, maar er moet iets op papier.
Lijst met onderwerpen
Zorg dat je dat uur echt gebruikt om te schrijven. Op je telefoon maak je in de notities een lijstje aan met onderwerpen waar je altijd uit kunt putten zodat je daar niet over hoeft na te denken. Je gaat zitten, kijkt in de lijst met onderwerpen (die allemaal bij je groen-rode draad passen) en gaat zitten tikken.
Neem een vast aantal woorden
Kies altijd een vast aantal woorden waaruit je blog bestaat. Ikzelf hou het altijd bij 500 woorden. Dat moet ruim voldoende zijn om je punt te maken. 300 kan ook.

Als je je een beetje beperkt dan kan je in korte tijd een heleboel doen. Daar kan Henny over meepraten, echt een jongen van the road. Weten jullie welke nummers hij schreef die bewuste middag? Smoorverliefd, Sinds een dag of twee en De laatste X. Allemaal tophits.

Dit was de laatste X
Al doet het zeer
Ik kom niet meer

juli 10, 2022

Topteksten op een vissersbootje

We wandelen de boot op voor een klassiek eilanduitje: een boottocht naar de zeehondjes in combinatie met een beetje garnalenvissen. De schipper kan natuurlijk in dat uurtje varen iets saais vertellen over de getijen en het werelderfgoed, maar dat doet hij niet. Terwijl zijn twee collega’s het net in het water gooien om de Hollandse garnalen binnen te halen, pakt de schipper de microfoon.

De dikke Koning
Hij zegt niet: ‘het is belangrijk dat we voldoende belasting betalen om de natuur te behouden’, maar iets als: we moeten geld verdienen op het eiland anders kan alleen onze dikke prins met zijn vrouw hier een beetje vis uit het water halen…..en dat moeten we niet hebben’. Het is niet: ‘let een beetje op die vis want dat kan wel eens gevaarlijk zijn’, maar: ‘als je die vis in jouw klauw hebt hangen, zit je binnen tien minuten in een helikopter naar Leeuwarden en als ze geen benzine hebben, lig je lekker op je rug in een kist tussen de pastoor en oude burgemeester’.

Parttime viroloog
Als je content maakt, moet je mensen een reden geven om naar jou te luisteren of kijken. Om dat te bewerkstelligen moet je het net even iets anders doen dan de anderen in jouw ‘wijk’. Er zijn een stuk of zes saaie talkshows, maar er is er maar eentje: zonder gasten, met een gedateerde man van 73 die overal een mening over heeft en een oud-voetballer/parttime viroloog. Per aflevering krijg je minimaal een gek jasje, een verhaal van achter de schermen dat niet verteld mocht worden en een absurde ruzie tussen een boomer en een millennial.

Extra stapje
Hoe zorg je voor dat extra stapje in jouw blog, video of podcast?

Beter zijn
Dat kan door beter te zijn dan de concurrenten. Je zoekt alles wat je vertelt net even iets beter uit en je tips zijn net even iets verrassender. Je hebt bijvoorbeeld veel wielerpodcasts….vaak twee of drie mannen die een beetje over de koers praten. Maar bij ‘In het wiel’ heeft Thijs Zonneveld altijd net wat meer inside informatie dan de rest. Die heeft altijd iemand in een kopgroep zelf gesproken of hij is mee op trainingskamp geweest.
Persoonlijkheid inbrengen
Je hebt heel veel voetbalpodcasts, maar de Dick voor Mekaar Podcast is de beste. Dat komt doordat ze hun eigen karakter (en daarmee dat van de supporter) inbrengen. Je hebt ‘de bestsellerschrijver’ Michel die als een koning door Rotterdam wandelt en af en toe met zijn ganzenveer een stukje schrijft. En je hebt Martijn, de chagrijnige niet lachende clubwatcher die je niet gek maakt. Samen zijn ze de jongens van the road.
Meer productiewaarde
Dat term ‘productiewaarde’ is natuurlijk bedacht door de reclamewereld, maar het is niet onbelangrijk. Voor jullie starters is dat verder niet zo spannend, maar je kan wel een beetje als YouTuber Mr Beast (op de foto tijdens de opname van een show over haaien) denken. Hij begon ooit met simpele gamevideo’s en investeerde elke dollar weer in zijn producties. Vandaag de dag maakt hij voor bijna 4 miljoen een complete set van Squid Game na.

Wat je dus als beste kan doen als maker is iets toevoegen van jezelf want op die manier zorg je ervoor dat je uniek bent. Professor Galloway weet alles van marketing, maar hij is bovendien ook nog eens heel grappig waardoor je graag naar die man luistert. Het leuke aan deze tijd is dat je niet extravert hoeft te zijn, jezelf is prima.

De boot van die leuke visser was in ieder geval propvol en dat is niet voor niets natuurlijk. Een kleine berekening van de omzet leert ons dat de man best zijn oude visserstrui en slippers zou kunnen verruilen voor een leuk merkshirt (of twee), maar dat gaat ie niet doen natuurlijk.

juli 10, 2022

Het gelijk van de bioleraar

Gaan we tokkelend van de grootste heuvel van het eiland? Eten we de lokale gerechten van hele hippe man met een baard, doen we een mountainbikewedstrijd in negen etappes zonder handen? Dat allemaal niet. De vriendelijke man loopt een rondje van een kilometer of twee over het strand en door de duinen en kijkt om zich heen. Als hij een bepaald plantje, soort vogel of een konijnenhol ziet dan vertelt hij daar een verhaal over. Zo vertelt hij het klassieke verhaal dat de cranberries op het eiland kwamen door het aanspoelen van een ton met bessen en hoe de eilandbewoners van de ratten op het eiland afkwamen. Dat laatste gebeurde door 2 cent per rattenstaart te betalen en iedereen deed dat massaal omdat een brood maar 11 cent kost en iedereen straatarm was.

Blij van Jaap
Als we na twee uurtjes weer over de kade lopen richting de fietsen vraag ik me af waarom iedereen we zo blij werden van Jaap. Het zijn drie dingen waarmee je als contentmaker/ondernemer je voordeel zou kunnen doen:

Hij weet alles van iets
Het is niet iemand die iets uit zijn hoofd geleerd heeft, maar hij weet echt dingen. Hij heeft van jongs af aan geleerd om alle plantjes en diertjes uit zijn hoofd te leren en het is echt zijn vak. Mensen vinden het leuk om iets te horen van mensen die echt iets weten. Waarom denken jullie dat de podcast van Rob de Wijk en Arend Jan Boekestijn zo goed wordt geluisterd? Omdat die gasten echt iets weten van geopolitiek en dat stelt een soort van gerust. Iedereen lult de hele dag over van alles, maar er zijn ook nog ouderwets mensen die iets gestudeerd hebben, daarover nadenken, met mensen praten en er dan over vertellen.
Hij vertelt persoonlijke verhalen
Een beetje geholpen door onze vragen, maar met zichtbaar plezier koppelt hij zijn kennis aan persoonlijke verhalen. Hij vertelt ons hoe hij, samen met zijn vrouw, in het huis van zijn ouders op het eiland ging wonen en dagelijks naar zijn werk op het vaste land ging. Dat wilde hij al na zijn pensioen doen, maar het werd acht jaar eerder. Ook komt hij met het verhaal van de club waar hij met andere biologen door het hele land trekt om plantjes en dieren te bekijken. Natuurlijk hoef je niet de hele tijd over jezelf te kletsen in je podcast of video’s, maar als je het te zakelijk houdt dan gaan mensen zich toch vervelen.
Hij vertelt het met plezier
Is er iets irritanter dan een verkoper van ijsjes die, meteen als je wegloopt met jouw ijsje, direct tegen haar collega over de laatste kleurenshampoo hoort praten? Of de verkoper van brood die, als de broodjes nog niet zijn ingepakt, al over het weekend begint tegen puisterige Pim? Desinteresse is heel vervelend en daar heeft deze man geen last van. Niet voor niets zegt hij na afloop: jullie bedankt voor het meedoen want dan kan ik ook weer mijn verhaal kwijt.

Het is eigenlijk de wet van de Kecks…
Wat zongen zij ook alweer? Doe het én voor het geld, én voor de show en hou van de muziek. Dat is wat Jaap deed en als je je daar als maker aanhoudt dan komt het altijd goed.

juli 10, 2022

Geen Waterloo voor schoonzoon van de buurvrouw

Mijn buurvrouw is, net als ik, bezig met het uittrekken van het onkruid uit de voortuin. Ze vertelt trots over haar schoonzoon die een mooie kast voor haar maakte. Niet alleen is hij handig, maar ze vond het ook leuk om hem een beetje werk te bezorgen tijdens de Coronapandemie.

Dat was immers een zware periode want haar schoonzoon is reparateur van basgitaren en hij speelt in een band. Een vrij goede band trouwens, het is een tribute band van Abba. Onlangs speelden ze nog in een tv-programma voor coverbands waar ze de finale net niet haalden. Onterecht volgens mijn buurvrouw, maar het leverde wel een heleboel optredens op.

Haar schoonzoon is dus beroepsmuzikant en repareert basgitaren, maar als muzikanten niet optreden dan hoeven basgitaren ook niet gerepareerd te worden. Het was dus gewoon een pittige tijd tijdens de Coronaperiode, er kwam veel op de schouders van zijn vriendin en hij begon een beetje met klussen. Op YouTube vind ik een toffe video waarin hij vertelt over de Coronaperiode.

Niet vermoeien
Natuurlijk ging ik mijn buurvrouw niet vermoeien met allerlei groen-rode draden uit mijn boek, maar ik moest wel even aan Jeff Goins denken. Goins is vrij groot in de VS en hij schreef verschillende bestsellers over hoe artiesten zichzelf kunnen redden door wat basisprincipes uit de marketingwereld toe te passen. Ik heb best wat van Goins gelezen en gehoord in podcasts. Hij geeft vrij praktische tips. Goins geeft lessen aan artiesten en daarin zit bijvoorbeeld een vrij overzichtelijke oefening: creëer een product en probeer het te verkopen. Het gaat hem helemaal niet om het product zelf, maar om de aanvalsstand waarin je komt. Je neemt het heft in handen en houdt de mythe van de hongerlijdende artiest niet in stand.

Als ik de buurvouw zo hoor, redde haar schoonzoon het prima, maar was het best zwaar allemaal. Zijn dochter en hij sloegen de handen ineen, hij ging wat extra klussen doen zoals kasten bouwen en nu is het leven weer normaal.

Zou de schoonzoon van mijn buurvrouw wat met het bierviltje kunnen? Een rode draad bedenken voor zijn activiteiten, een medium kiezen om de boel te promoten en een maillijst opbouwen met klanten? Mensen leren dat het leuk is om iets te bouwen, een YouTube-kanaal waarin hij elke week een onderdeel van een basgitaar bouwt in zijn mooie werkplaats, een nieuwsbrief om een publiek op te bouwen en cursus gitaar bouwen als concreet product. Dat hij als een soort Bob Ross van de gitaarwereld aan de slag gaat. Prima plannen misschien, maar wel iets voor de lange termijn en in een crisis heb je gewoon morgen geld nodig om door te kunnen.

Terwijl ik daarover nadenk, gun ik hem ook zijn eigen pad. Zo’n Goins wil in zijn boeken afrekenen met het cliché van de artiest met honger, maar volgens mij zijn de jonge twintigers van nu sowieso vrij praktisch. Soortgelijke auteurs schermen altijd met grote omzetten en lijstjes vol tips, maar ze onderschatten nog wel eens wat mensen kunnen zonder hulp.

Misschien deed die jongen gewoon wat wij allemaal deden toen het in maart 2020 gigantisch misging. We pakten een biertje uit de koelkast, zetten een stoeltje in de tuin en gingen met onze vrouwen, vriendinnen en mannen praten over de toekomst. Wat hebben we echt nodig aan geld en hoe gaan we dat samen verdienen? Na een uurtje besloten we dat we het aankonden. Ik zei het al eerder; ritselen und regelen as a strategy….niet zo slecht….Op de site van de band kijk ik naar het programma van mei en juni. Propvol. Ik zal de buurvrouw wel even een boekje brengen.

Moet ie maar kijken wat hij ermee doet.

juli 10, 2022

Dix Pour Cent & het geheim van ‘gewoon een leuk verhaal’

Na een avondje depressieve ellende in de talkshowtafeltjes heb ik altijd zin in een beetje ontspanning. Een Franse komische serie als Dix Pour Cent leent zich daar perfect voor. Het gaat allemaal om het kantoorleven van het Parijse ASK, een bureau met agenten die acteurs vertegenwoordigen in de Franse filmwereld. In elke aflevering speelt een bekende Franse acteur zichzelf en ondertussen volgen we het leven van Matthias (de ervaren agent), Sophia (de receptioniste die actrice wil worden), Andréa (de agent die verliefd wordt op de belastingmevrouw) en Camille (dochter van Matthias).

Marketeers halen hun neus vaak op voor ‘wat de marketingwereld kan leren van-verhalen….’, maar wij zijn jongens en meisjes van the road dus dan kan dat gewoon. Daarom kunnen we best analyseren waarom die serie zo vrolijk stemt. Waarom denk je na een aflevering van vijftig minuutjes: dat was een leuk verhaal? Mensen onderschatten dat wel eens hoor; gewoon een leuk verhaal vertellen. Of een programma maken van een uurtje waarin mensen een keer of vijf moeten lachen.

De sfeer
Veel heeft met de sfeer van de serie te maken. Er zitten mooie beelden in van Parijs die je doen wegdromen. Ik ben verder niet zo’n kantoorkeizer, helemaal niet zelfs, maar je ziet jezelf daar wel lopen in Parijs. Met een paar aardige collega’s die je als je vrienden beschouwt de wereld veroveren. Moet je wel een beetje van feestjes houden met filmsterren, maar dat doen ze.
De karakters
Franse tv-series zijn natuurlijk een beetje als de Franse mensen zelf; een beetje veel. Het zijn dus allemaal nogal vet aangezette karakters. Als ze boos zijn, zijn ze niet een beetje teleurgesteld, maar heel erg boos. In het echte leven is dat soms irritant, maar in zo’n serie werkt dat goed.
De verhalen
Het leuke aan de korte verhaallijn, die waarbij de echte acteurs iets meemaken in hun loopbaan en de agenten het oplossen, is dat ze redelijk herkenbaar zijn. Ze gaan vaak over ambities en welke hordes je moet overwinnen om ze te realiseren. Zo was er een wat oudere acteur die zijn barman een kans gaf in een film, maar daar spijt van kreeg omdat hij heel goed was. Uit het leven gegrepen. Toch? Mwohh.

De serie doet me denken aan een discussie die ik laatst hoorde op een podcast over bloggen enzo. Het ging om de vraag hoe eerlijk je moet zijn in jouw verhalen. Het is de trend om op LinkedIn als maker alles over jezelf te vertellen. Laatst zag ik daar bijvoorbeeld iemand die precies vertelde welke investeringen hij had gedaan om een boek uit te geven en hoe hij dat dacht terug te verdienen.

Eerlijk met een vleugje afstand
In de podcast had de maker daar wel een mooie regel voor. Hij zei: het is goed om eerlijk te zijn over je fouten, maar je moet wel een beetje afstand kunnen nemen. Hij bedoelde ermee te zeggen dat de fouten die je maakt als ondernemer leuk zijn om te delen, maar je moet ze wel in een bepaald perspectief plaatsen zodat mensen het snappen. Gewoon maar de fout meegeven aan je publiek terwijl je middenin het proces zit, daar heeft niemand wat aan. Je moet er wel iets van een les in stoppen zodat het universeler wordt, je moet er een verhaal van maken.
Ikzelf schreef bijvoorbeeld een roman in 2014 (De Tranen van 88), dat geen bestseller werd. Het verhaal wat er allemaal misging, is saai, maar als je een beetje uitlegt wat je ervan leert dan is dat best vermakelijk hoor.

Die verhalen over hoe dingen verkeerd kunnen lopen, zijn het mooie aan Dix Pour Cent natuurlijk. Zo volgen we bijvoorbeeld de jonge actrice Sophia die bij ASK achter de receptie werkt. Ze gaat in een film spelen, maar er komt helemaal niemand kijken. Natuurlijk krijgen we dan niet de zeven dingen die ze beter had moeten doen, maar het verhaal van wat er misging zodat je er iets van kan leren als kijker. Verhalen vertellen waarin jij de hoofdpersoon bent en iets leert zijn dus prima….als je het maar in een vorm giet.

Er zijn trouwens ook momenten dat je even je mond moet houden. Toch Johan?

Oudere berichten →